I
Jij, mijn schatkamer, mijn vlam,
mijn hart spant zich in om de hoogten van jouw liefde te bereiken.
Bezie, mijn lief, de vogelklem die ik eigenhandig zette.
Aanschouw de vogels uit Poent, 1)
hun vleugels dragen geuren
die als een stortbad van mirre
over Egypte dalen.
Laat ons naar mijn handwerk kijken,
wij tweetjes, samen in de velden.
You, mine, my love,
My heart strives to reach the heights of your love.
See, sweet, the bird-trap set with my own hand.
See the birds of Punt,
Perfume a-wing
Like a shower of myrrh
Descending on Egypt.
Let us watch my handiwork,
The two of us, together in the fields.
II
De schrille klank van de wilde gans
niet in staat de verleiding
van mijn lokaas te weerstaan.
Terwijl ik, in een kluwen van liefde,
niet in staat te ontsnappen,
toe moet zien hoe de vogels mijn netten meesleuren.
En als mijn moeder weerkeert, beladen met vogels,
en mij met lege handen aantreft,
wat zal ik dan zeggen?
Dat ik geen vogels ving?
Dat ik zelf in jouw net werd gevangen?
The shrill of the wild goose
Unable to resist
The temptation of my bait.
While I, in a tangle of love,
Unable to break free,
Must watch the bird carry away my nets.
And when my mother returns, loaded with birds,
And finds me empty-handed,
What shall I say?
That I caught no birds?
That I myself was caught in your net?
III
Zelfs als de vogels zich verheffen,
in grootse vlucht golvende groepen vormen,
zie ik niets, ben ik blind,
in beslag genomen en overweldigd als ik ben.
Twee harten gehoorzaam in hun kloppen,
mijn leven verzonken in het jouwe.
Jouw schoonheid de band.
Even when the birds rise
Wave mass on wave mass in great flight
I see nothing, I am blind
Caught up as I am and carried away
Two hearts obedient in their beating
My life caught up with yours
Your beauty the binding.
IV
Zonder jouw liefde, zou mijn hart niet meer slaan;
zonder jouw liefde, lijkt zoete koek maar zout;
zonder jouw liefde, wordt lekkere shedeh 2) gal.
O luister, lieve, mijn harteleven heeft jouw liefde nodig.
Want wanneer jij ademt, is het mijn hart dat slaat.
Without your love, my heart would beat no more;
Without your love, sweet cake seems only salt;
Without your love, sweet shedeh turns to bile.
O listen, darling, my heart's life needs your love.
For when you breathe, mine is the heart that beats.
V
In eerlijkheid beken ik mijn liefde;
ik hou van je, ja, en wil je nog dieper beminnen;
als jouw vrouw des huizes,
jouw arm over de mijne geplaatst.
Helaas zijn je ogen niet gebonden.
Ik vertel mijn hart: "Mijn meester
verwijderde zich. In de nacht
ging hij weg en liet hij me
alleen. Ik voel me als een graf."
En ik vraag me af: Is er dan geen
gevoel meer, als je bij me komt?
Helemaal geen meer?
Ach, die ogen die je op dwaalsporen zetten,
immer zijn ze op zoek.
En toch beken ik in eerlijkheid
dat waarheen ze ook afdwalen
ik tot leven kom
als ze naar mij afdwalen.
With candor I confess my love;
I love you, yes, and wish to love you closer;
As mistress of your house,
Your arm placed over mine.
Alas your eyes are loose.
I tell my heart: "My lord
has moved away. During
The night moved away
And left me. I am like a tomb."
And I wonder: Is there no sensation
Left, when you come to me?
Nothing at all?
Alas those eyes which lead you astray,
Forever on the loose.
And yet I confess with candor
That no matter where else they roam
If they roam toward me
I enter into life.
VI
De zwaluw zingt "Dageraad,
Waarheen vervaagt de dageraad?"
Zo verdwijnt mijn gelukkige nacht
met mijn lief naast me in bed.
Denk u mijn vreugde in bij zijn gefluister:
"Ik zal je nooit verlaten," zei hij.
"Hand in hand zullen we over alle
prachtige paden slenteren."
Bovendien laat hij iedereen weten
dat ik de eerste ben onder zijn vrouwen
en mijn hart treurt niet langer.
The swallow sings "Dawn,
Whither fadeth the dawn?"
So fades my happy night
My love in bed beside me.
Imagine my joy at his whisper:
"I'll never leave you," he said.
"Your hand in mine we'll stroll
In every beautiful path."
Moreover he lets the world know
That I am first among his women
And my heart grieves no longer.
VII
Het hoofd buiten de deur -
Is hij op komst?
De oren alert op zijn tred,
en een hart dat maar over hem blijft spreken.
Een boodschapper:
"Ik voel me niet lekker..."
Waarom vertelt hij me niet
gewoon eerlijk dat hij
een ander meisje vond.
Nog een hart dat gaat lijden.
Head out the door -
Is he coming?
Ears alert for his step,
And a heart that never stops talking about him.
A messenger:
"I'm not well..."
Why doesn't he come straight out
And tell me
He's found another girl.
One more heart to suffer.
VIII
Ik sidder zo voor verloren liefde dat
de helft van mijn haar in smart verviel.
Ik laat het opnieuw krullen en golven,
bereidwillig, voor het geval dat...
I writhe so for lost love
Half my hair has fallen in grief.
I am having my hair recurled and set,
Ready, just in case...
Echt sprankelende poëzie is het naar hedendaagse maatstaven zeker niet, en ze is afgezet tegen de huidige emancipatoire parameters politiek zelfs zeer incorrect maar het idéé alleen al dat deze teksten stammen uit het oude Egypte bracht me tot de vertaling van deze reeks Pleasant songs of the sweetheart who meets you in the fields, onderdeel van Love Poems of Ancient Egypt 4). Dat boekje verscheen in 1961 en bevat materiaal dat gevonden werd in oude Egyptische hiërogliefen en inscripties in aardewerk uit het Nieuwe Koninkrijk. Dat wordt door historici gesitueerd tussen de 16de en de 11de eeuw voor Christus, meer gepreciseerd tussen ongeveer 1550 en ongeveer 1069 voor Christus. In die tijdspanne waren onder meer Amenhotep (I en II), Thutmosis (I, II, III en IV) en Tutankhamon farao. Boris de Rachewiltz (1926-1997) vertaalde de teksten in het Italiaans onder de titel Liriche Amoroso degli Antichi Egiziani 3). Deze Italiaans-Russische egyptoloog was de schoonzoon van de dichter Ezra Pound (1885-1972). Pound vertaalde dan de gedichten uit het Italiaans naar het Engels, samen met zijn latere biograaf Noel Stock (1929). Het grootste deel van de originele Egyptische teksten overleefde slechts in onvolledige versie, maar omwille van de moderne adaptatie presenteerde De Rachewiltz ieder gedicht als compleet. De bronnen zijn de Masperopapyrus in Milaan, de Harris 500 en de Chester Beatty I en II-papyri in het British Museum in Londen en het Ostrakon-aardewerk nummer 25218 in het Museum van Caïro, allemaal gedateerd tussen 1567 en 1085 voor Christus. Voor deze vertaling baseerde ik me op de Engelse versie van Pound en Stock.
Bert Bevers,
Antwerpen, februari 2012
Aantekeningen
1) Poent is een mythisch land dat geregeld opduikt in oude Egyptische teksten.
Het wordt gesitueerd in wat nu Somalië is, nabij de Rode Zee
2) Shedeh was in het oude Egypte een luxe wijn
3) In 1957 verschenen bij uitgeverij Vanni Scheiwiller, Milaan
4) In 1961 gepubliceerd bij New Directions Publishing Company, New York
Wave mass on wave mass in great flight
I see nothing, I am blind
Caught up as I am and carried away
Two hearts obedient in their beating
My life caught up with yours
Your beauty the binding.
IV
Zonder jouw liefde, zou mijn hart niet meer slaan;
zonder jouw liefde, lijkt zoete koek maar zout;
zonder jouw liefde, wordt lekkere shedeh 2) gal.
O luister, lieve, mijn harteleven heeft jouw liefde nodig.
Want wanneer jij ademt, is het mijn hart dat slaat.
Without your love, my heart would beat no more;
Without your love, sweet cake seems only salt;
Without your love, sweet shedeh turns to bile.
O listen, darling, my heart's life needs your love.
For when you breathe, mine is the heart that beats.
V
In eerlijkheid beken ik mijn liefde;
ik hou van je, ja, en wil je nog dieper beminnen;
als jouw vrouw des huizes,
jouw arm over de mijne geplaatst.
Helaas zijn je ogen niet gebonden.
Ik vertel mijn hart: "Mijn meester
verwijderde zich. In de nacht
ging hij weg en liet hij me
alleen. Ik voel me als een graf."
En ik vraag me af: Is er dan geen
gevoel meer, als je bij me komt?
Helemaal geen meer?
Ach, die ogen die je op dwaalsporen zetten,
immer zijn ze op zoek.
En toch beken ik in eerlijkheid
dat waarheen ze ook afdwalen
ik tot leven kom
als ze naar mij afdwalen.
With candor I confess my love;
I love you, yes, and wish to love you closer;
As mistress of your house,
Your arm placed over mine.
Alas your eyes are loose.
I tell my heart: "My lord
has moved away. During
The night moved away
And left me. I am like a tomb."
And I wonder: Is there no sensation
Left, when you come to me?
Nothing at all?
Alas those eyes which lead you astray,
Forever on the loose.
And yet I confess with candor
That no matter where else they roam
If they roam toward me
I enter into life.
VI
De zwaluw zingt "Dageraad,
Waarheen vervaagt de dageraad?"
Zo verdwijnt mijn gelukkige nacht
met mijn lief naast me in bed.
Denk u mijn vreugde in bij zijn gefluister:
"Ik zal je nooit verlaten," zei hij.
"Hand in hand zullen we over alle
prachtige paden slenteren."
Bovendien laat hij iedereen weten
dat ik de eerste ben onder zijn vrouwen
en mijn hart treurt niet langer.
The swallow sings "Dawn,
Whither fadeth the dawn?"
So fades my happy night
My love in bed beside me.
Imagine my joy at his whisper:
"I'll never leave you," he said.
"Your hand in mine we'll stroll
In every beautiful path."
Moreover he lets the world know
That I am first among his women
And my heart grieves no longer.
VII
Het hoofd buiten de deur -
Is hij op komst?
De oren alert op zijn tred,
en een hart dat maar over hem blijft spreken.
Een boodschapper:
"Ik voel me niet lekker..."
Waarom vertelt hij me niet
gewoon eerlijk dat hij
een ander meisje vond.
Nog een hart dat gaat lijden.
Head out the door -
Is he coming?
Ears alert for his step,
And a heart that never stops talking about him.
A messenger:
"I'm not well..."
Why doesn't he come straight out
And tell me
He's found another girl.
One more heart to suffer.
VIII
Ik sidder zo voor verloren liefde dat
de helft van mijn haar in smart verviel.
Ik laat het opnieuw krullen en golven,
bereidwillig, voor het geval dat...
I writhe so for lost love
Half my hair has fallen in grief.
I am having my hair recurled and set,
Ready, just in case...
Echt sprankelende poëzie is het naar hedendaagse maatstaven zeker niet, en ze is afgezet tegen de huidige emancipatoire parameters politiek zelfs zeer incorrect maar het idéé alleen al dat deze teksten stammen uit het oude Egypte bracht me tot de vertaling van deze reeks Pleasant songs of the sweetheart who meets you in the fields, onderdeel van Love Poems of Ancient Egypt 4). Dat boekje verscheen in 1961 en bevat materiaal dat gevonden werd in oude Egyptische hiërogliefen en inscripties in aardewerk uit het Nieuwe Koninkrijk. Dat wordt door historici gesitueerd tussen de 16de en de 11de eeuw voor Christus, meer gepreciseerd tussen ongeveer 1550 en ongeveer 1069 voor Christus. In die tijdspanne waren onder meer Amenhotep (I en II), Thutmosis (I, II, III en IV) en Tutankhamon farao. Boris de Rachewiltz (1926-1997) vertaalde de teksten in het Italiaans onder de titel Liriche Amoroso degli Antichi Egiziani 3). Deze Italiaans-Russische egyptoloog was de schoonzoon van de dichter Ezra Pound (1885-1972). Pound vertaalde dan de gedichten uit het Italiaans naar het Engels, samen met zijn latere biograaf Noel Stock (1929). Het grootste deel van de originele Egyptische teksten overleefde slechts in onvolledige versie, maar omwille van de moderne adaptatie presenteerde De Rachewiltz ieder gedicht als compleet. De bronnen zijn de Masperopapyrus in Milaan, de Harris 500 en de Chester Beatty I en II-papyri in het British Museum in Londen en het Ostrakon-aardewerk nummer 25218 in het Museum van Caïro, allemaal gedateerd tussen 1567 en 1085 voor Christus. Voor deze vertaling baseerde ik me op de Engelse versie van Pound en Stock.
Bert Bevers,
Antwerpen, februari 2012
Aantekeningen
1) Poent is een mythisch land dat geregeld opduikt in oude Egyptische teksten.
Het wordt gesitueerd in wat nu Somalië is, nabij de Rode Zee
2) Shedeh was in het oude Egypte een luxe wijn
3) In 1957 verschenen bij uitgeverij Vanni Scheiwiller, Milaan
4) In 1961 gepubliceerd bij New Directions Publishing Company, New York